Bijzondere munten in Drenthe gevonden

In Drentse bodem zijn 47 gouden munten uit de zesde eeuw gevonden. Het gaat volgens de provincie Drenthe en het Drents Museum om 'een voor Nederland unieke archeologische vondst', zo maakten zij 19 juni 2014 bekend.

De munten, met een totaal gewicht van 200 gram, zijn geslagen op meerdere plekken in Europa, waaronder Rome, Ravenna en Constantinopel (het huidige Turkse Istanbul). Er is een munt bij die nooit eerder in Nederland werd gevonden, met een afbeelding van de Frankische koning Theodebert (534-548). Ook elders in Europa komen munten met zijn afbeelding maar sporadisch voor. 

Het gaat om de grootste 6e-eeuwse muntschat van Nederland, zo blijkt uit onderzoek bij De Nederlandsche Bank. De munten hebben een Romeinse, Byzantijnse, Ostrogotische of Frankische oorsprong. De jongste munt werd geslagen in het jaar 541. De schat werd waarschijnlijk rond 550 na Christus in de Drentse bodem begraven. Over de context is nog weinig bekend. Gezien de grote waarde zijn ze waarschijnlijk in bezit geweest van iemand die tot de regionale elite behoorde, aldus het museum. 

De munten werden gevonden in januari van dit jaar door twee amateurarcheologen met metaaldetectoren. 'Voor hen kwam een jongensdroom uit', zei directeur Annabelle Birnie van het Drents Museum. De vindplaats wordt niet bekendgemaakt. De provincie en het museum willen er nog nader onderzoek doen. Ook de waarde van de munten, die vanaf donderdag in een aparte ruimte worden tentoongesteld, houdt het museum geheim. 

Ook in 2009 werd een belangrijke muntschat in Drenthe gevonden. Toen kwamen uit de bodem bij het dorp Anloo 115 zilveren munten tevoorschijn. De laatste grote goudschat in Drenthe dook in 1955 op bij Beilen.

47 gouden munten

Onderzoek bij De Nederlandsche Bank heeft uitgewezen dat het in gewicht gaat om de grootste muntschat ooit van de 6de eeuw die in Nederland gevonden is. De 47 gouden munten zijn zogeheten ‘solidi’ en hebben elk een gewicht van meer dan 4 gram. De jongste munt in de goudschat is geslagen na 541. Over de context en de reden waarom de munten werden begraven, is nog niets bekend. Gezien de grote waarde zijn ze waarschijnlijk in het bezit geweest van iemand die tot de regionale elite behoorde.

Divers van samenstelling

De ontdekte gouden muntschat is divers van samenstelling. De schat bestaat uit Laat-Romeinse, Byzantijnse, Ostrogothische en Merovingische/Frankische munten, geslagen in onder meer Constantinopel, Rome, Ravenna en Laon (Noord-Frankrijk). Uniek is dat een van  de Frankische munten de buste toont van de Merovingische koning Theodebert (534-548). Het nu gevonden exemplaar is, voor zover bekend, de eerste munt van deze koning die op Nederlandse bodem is gevonden.

Het merendeel van de munten, 38 stuks, is Byzantijns. Op de voorzijde hebben de meeste een beeltenis van de Byzantijnse keizer Justinianus (527-565). Losse Byzantijnse munten zijn wel vaker gevonden in Noord-Nederland, maar complete muntschatten zijn een zeldzaamheid.

In 1955 werd voor de laatste keer een goudschat in Drenthe gevonden. ‘Het is een zeldzame vondst, met bijzondere betekenis voor Drenthe,’ zegt gedeputeerde cultuur Rein Munniksma. ‘Ongetwijfeld gaat de schat een rol spelen in landelijke en misschien wel internationale discussies over macht en elites in het verleden. Zo wordt de plaats van Drenthe in de vroegmiddeleeuwse wereld opnieuw belicht. Dat zal mooie en nieuwe verhalen voor de regio opleveren.’

‘Geweldige aanwinst’

‘Wij zijn enorm blij met onze nieuwste aanwinst’, zo licht directeur Annabelle Birnie van het Drents Museum toe. ‘Het is een geweldige aanvulling en van grote betekenis voor onze archeologische collectie. Naast de goudschat van Beilen uit de 5de eeuw en de muntschat van Nietap uit de 7de eeuw hebben we nu ook een topstuk uit de 6de eeuw, een periode waarover relatief weinig bekend is. Juist deze aanwinst in combinatie met nader onderzoek kan ons nieuwe inzichten verschaffen over deze periode van de Vroege Middeleeuwen.’ De nieuwste aanwinst is mede verworven dankzij de BankGiro Loterij.

Bron: AD en De Krant van Midden Drenthe

<< terug